Każda myśl lub emocja, której doświadczasz, wywołuje reakcję w określonym obszarze mózgu. Radość lub smutek, miłość lub zazdrość, wszystkie one mają charakterystyczne odpowiedniki w sposobie, w jaki odpalają się twoje neurony; Nowoczesna technologia obrazowania elektronicznego (rezonans magnetyczny) pozwala nam zobaczyć te skomplikowane pląsy w energiach mózgu, które towarzyszą każdej twojej myśli i emocjom. Nie ma tutaj znaczenia jaka to jest emocja, gdybyś doświadczył znacznego stresu czy też niepokoju, zobaczyłbyś specyficzne obszary Twojego mózgu odpowiadające tym emocjom jak się rozświetlają. 

Teraz jeśli twój mózg rozpozna podobieństwo między niepokojącą sytuacją z przeszłości a tym, co widzisz lub słyszysz w danej chwili, nawet jeśli nie ma aktualnego zagrożenia lub niebezpieczeństwa, mogą zostać aktywowane te same sygnały i odczujesz np. lęk lub niepokój, których doświadczyłeś we wcześniejszej sytuacji. Pewne te sytuacje i reakcja emocjonalna z nimi związana może być także przytłaczająca, jak to najczęściej bywa z trudnymi emocjami. Być może głos twojego brata uderza tylko w ton głosu twojego ojca tuż przed tym, jak ci dawał klapsa, a ty nagle jesteś zły na swojego brata i zaciekle bronisz swoich działań, które twój brat nawet nie krytykował. Chociaż ludzie często nie zdają sobie z tego sprawy, ta podstawowa sekwencja – w której aktualna sytuacja uruchamia starą (pierwotną) reakcję – leży u podstaw wielu ich trudności, od dysfunkcyjnych wzorców w ich związkach i autodestrukcyjnych wyborów w pracy po nienazwane lęki, niesprowokowane napady depresji, irracjonalnej zazdrości, strachu lub gniewu.

Główną funkcją twojego mózgu jest przetrwanie – zapewnienie Ci bezpieczeństwa (chodzi tu głównie o najbardziej pierwotną część twojego mózg tzw. mózg gadzi). Tak więc, jeśli zobaczysz, poczujesz lub dotkniesz czegokolwiek, co przywołuje jakiś niepokojący incydent z Twojej przeszłości lub jakąkolwiek jego część, twój mózg natychmiast przechodzi w reakcję „walcz, uciekaj lub zamroź się”. Uwalnia hormony stresu, takie jak kortyzol i adrenalina, aby ostrzec o niebezpieczeństwie. Może się to zdarzyć, gdy zobaczysz niebieski autobus, ponieważ gdy w wieku 3 lat zostałeś pogryziony przez psa, przejeżdżał niebieski autobus. Albo powiedzmy, że stoisz w kolejce w sklepie i nagle z głośników leci piosenka, która przypomina ci o twoim przyjacielu, który w tragicznym wypadku zginął wiele lat temu i do tej pory nie pogodziłeś się z jego stratą. Czujesz ucisk na klatce piersiowej i dłonie Ci się pocą. 

Kiedy masz takie reakcje to część mózgu, która zajmuje się procesowaniem trudnych emocji, tzw. ciało migdałowate przejmuje kontrolę, krew odpływa z kory przedczołowej, która min. zajmuje się  logicznym myśleniem i rozwiązywaniem problemów, i całkowicie automatycznie reagujesz na sytuacje z przeszłości.

Nasz mózg dzieli się jeszcze na świadomość i podświadomość. W części świadomej odbywają się min. kreatywne procesy myślowe, a podświadomość jest swego rodzaju magazynem informacji, w którym zgromadzone są przeróżne wspomnienia, przekonania i emocje z nimi związane.

Twoja podświadomość jest o wiele potężniejsza i wpływowa (ok. 95% działania mózgu) niż twój racjonalny, świadomy umysł. Wszystkie twoje wspomnienia, związane z nimi emocje i programy są „zakotwiczone” w postaci połączeń neuronowych, które zaczęły się tworzyć, gdy byłeś młody, i za każdym razem, gdy się aktywują, połączenie staje się mocniejsze i mocniejsze.

Na szczęście odkryto zjawisko mózgu, które można nazwać neuroplastycznością. Tzn. że wszystkie przekonania, programy, wspomnienia i emocje z nimi związane można zmienić lub uwolnić, tak aby już więcej w bardzo podobnych sytuacjach się  nie “aktywowały”. Inaczej stworzyć nowe połączenia neuronowe, odpowiedzialne za nowe jakości, umiejętności, bądź też reakcje emocjonalne. Do tego fantastycznie nadaje się metoda EFT, która rozluźnia umysł i reakcja “walcz, uciekaj lub zamroź” się nie uruchamia i nasz mózg w takich warunkach jest skłonny “puścić” emocje, wspomnienie lub przekonania.